صبح اردستان

به بهانه یادی از مفاخر فراموش شده اردستان/محمد گلبن

کدخبر: 15560
خرداد ۷, ۱۳۹۵ در ساعت ۱۲:۵۲ ق.ظ

به گزارش پایگاه خبری شهرستان اردستان نگین کویر، محمد گلبن، نویسنده، پژوهشگر، فهرست نگار، محقق و مصصح در سال ۱۳۱۴ در قریه کهیاز شهر اردستان به دنیا آمد.وی دوران کودکی را در زادگاه خود و در کنار خانواده‌ و پدری فاضل گذراند. از پنج سالگی به مدرسه رفت و نزد استادی در همان قریه شاهنامه، تاریخ بیهقی و گلستان سعدی آموخت.

گلبن در کودکی از مدرسه و مکتب گریزان بود اما پدرش که دهقانی روشنفکر و اهل مطالعه بود با تشویق‌هایش باعث شد به ادبیات علاقه‌مند شود. پدر، فردوسی را حفظ بود و همیشه برای فرزندش می‌خواند.

علاقه وافر محمد گلبن به جمع آوری مطبوعات باعث شد او بتواند گنجینه‌ای از مطبوعات را کنار هم گرد آورد که شامل نخستین کارهای مطبوعات ایران می‌شود.

مجموعه‌ای از این گنجینه در کتابخانه آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود و یک سالن نیز به نام مجموعه محمد گلبن نام‌گذاری شده است. این مجموعه شامل مجلات ادواری، روزنامه‌های بسیار قدیمی است که در این سالن به نمایش گذاشته شده است.

نخستین اثر تألیفی محمد گلبن «فردوسی نامه بهار» نام دارد؛ این اثر شامل تمام شعرها و مقاله‌های ملک الشعرای بهار است که درباره فردوسی نگاشته شده و جلد دوم آن متن‌های پهلوی است که ملک الشعرای بهار از زبان پهلوی دوره ساسانی ترجمه کرده است.

کتاب «بلندآفتاب خراسان» یادنامه استاد محمد تقی ملک الشعرای بهار که به بهانه پنجاهمین سالگرد درگذشت بهار نگاشته شده از جمله کتاب‌های محمد گلبن است که به چهار بخش تقسیم شده است. بخش اول زندگی و آثار، بخش دوم در رثای ملک الشعرای بهار، بخش سوم نقد و بررسی آثار و بخش آخر تصاویر و اسناد را دربرمی گیرد.

فهرست نویسی آثار یکی از کارهای مفید و با ارزشی است که مسیر اصلی تألیفات محمد گلبن را به خود اختصاص داده است.
یکی دیگر از این تألیفات کتاب «فهرست توصیفی مقالات جشن نامه‌ها و یادنامه‌ها از آغاز تاکنون» است که توسط محمد گلبن و احمد شکیب آذر تهیه و تدوین شده است.

از دیگر کارهای محمد گلبن می‌توان به «کتاب شناسی صادق هدایت» و «فهرست سی ساله سالنامه دنیا» اشاره کرد.
محمد گلبن شاعری است که مجموعه شعری منتشر نکرده اما در بسیاری از مجلات می‌توان شعرهای او را دید و خواند.

استاد محمد گلبن به دلیل سکته‌ مغزی از ۱۲ دی‌ ۱۳۹۱ در بخش مراقبت‌های ویژه‌ی بیمارستان بستری شد و سرانجام ۲۰ اردیبهشت‌ ۱۳۹۲ از دنیا رفت.

گلبن برای آنهایی که عاشق کتابند تجسم علاقه‌مندی و عشق به کتاب بود و چه بخت یاری بزرگی داشت که در سال‌های پایانی عمرش به همت و پایمردی رسول جعفریان گرامی کتابخانه کم نظیرش در جایی قرار گرفت که اکنون هر فرد اهل تحقیق درباره مسائل مرتبط با ایران و ایران‌شناسی، می‌تواند از آن بهره بگیرد. کتابخانه‌یی با بیش از ۱۵ هزار جلد کتاب که حاصل بیش از ۶۰ سال دقت و ظرافت مردی است که تک تک جلد‌های کتابخانه‌اش را خود انتخاب کرد و چید و برکشاند و البته حاشیه نویسی‌هایش بر بسیاری از این کتاب‌ها در همان مجموعه موجود است. آرشیوی از بهترین نشریات و روزنامه‌های دوره‌های مختلف تاریخ معاصر ایران را نیز او ذره ذره جمع کرد و به کتابخانه‌اش افزود که آنها هم خوشبختانه در کتابخانه شماره ۲ مجلس آرام و قرار گرفته‌اند.

به گمان من او در آرامش مرد، چراکه خود می‌گفت: «من فکر می‌کنم که آدم خوش‌شانسی هستم یا کتاب‌های من خوش شانس هستند که جای خوبی آمدند و امیدوارم که بتوانند بیش از گذشته مورد استفاده قرار بگیرند.» هیچ چیزی برای یک عاشق کتاب بهتر از این نیست که کتاب‌هایش در دستان اهلش قرارگیرد. عاقبت به خیری بهتر از این.