صبح اردستان

به گزارش صبح اردستان، صنایع دستی همیشه به عنوان یک هنر وفرهنگ شناخته شده هر شهر مطرح بوده وزمانی که از صنایع دستی در اردستان صحبت به میان می اید متوجه خلاقیت مردم  این منطقه هستیم وهمچنین خلاقیتی که در آثار هنر مندان اردستانی ملاحظه می شود نشان از سخت کوشی مردم این خطه کویری است.

بشراز دیرباز برای امرار معاش و گذران زندگی مجبور بود ادواتی خلق کندتا بتواند گذران زندگی کند واز آن موقع بود که با تیز کردن سنگها برای بریدن گوشت وچیدن میوه ها از آن استفاده شد ودر واقع اولین صنایع دستی را بشر بوجود آورد وبرای دفاع از خود همان سنگهای تیز را به چوبهای بلندی می بستند وبه عنوان نیزه ودفاع از خود استفاده می کردند وبه این شکل سلاح را ایجاد کردکه صنایع دستی برای سلاح هم کاربرد دارد.

بشر کم کم توانست از داخل سنگ ظرف ایجاد کند مثل کاسه و بشقاب و در زمانی که متوجه شدند که می توانند از گل برای ساخت ظروف استفاده کرد اولین قدم برای صنایع دستی سفالی شکل گرفت وهر چه جلوتر رفتند متوجه شدند که با پختن گل می توان دوام آن را زیاد کرد وسفال به شکل امروزی ایجاد شد.

بشر همواره صنایع دستی را نه به عنوان تفنن و وقت گذرانی و بلکه به عنوان وسیله ای برای امرار معاش وبرای زندگی ایجاد نموده است هرچند در این کار هنر هم امروزه به کار می رود وقتی یک تنگ زیبای بلورین اثر یک هنرمند برجسته ابتدا برای نگه داری مایعات ساخته شده است ولی وقتی بر روی آن هنر ایجاد شده مثل نقاشی وحکاکی که ما از نگاه برآن لذت می بریم.

صنایع دستی ابزاری برای زندگی کردن:

در اردستان صنایع دستی وسیله وابزاری برای زندگی کردن مردم وجود داشته است وکارگاههای متعددی در شهرستان اردستان بوده وهم اینک تعداد زیادی از آن فعالیت اندکی دارند مثل آهنگری، سفالگری، گلیم بافی، کرباس بافی، سبد بافی، چارق دوزی، گیوه دوزی و کارگاههای زیاد دیگری مانند روی گری، سفید گری، مس گری این ها وجود داشته است  وسنگ تراشی که هنوز در روستای  توتکان دائر هستند .

گیوه دوزی در زواره

سنگ تراشی قبل از اسلام هم در منطقه اردستان بوده وآلات سنگی مثل هاون، آسیاب های دستی، سنگ آب ووسایل دیگری  که برای زندگی مردم تهیه می شده وبر روی آن هم نقش و نگارهایی حک می شده است وکارگاه های سفالگری برای نگهداری مایعات ایجاد شده  وکوزه ها وتنگ ها در اردستان ساخت آن رواج فراوانی داشته ولی به مرور زمان به فراموشی سپرده شده است.

در اردستان ظروف مسی برای پخت و پز غذا ساخته می شده وکارگاه های آهنگری برای ایجاد داس، کلنک، میخ وسیخ وبیل  ووسایل نگهداری آتش  همچون منقل وبرای پخت وپز ساخته می شده وهم اینک در شهر زواره این کارگاه ها برقرار می باشد.

کارگاه های آهنگری در زواره به این جهت شکل گرفته است که وقتی هلاکوخان مغول به زواره حمله می کند مردم زواره داخل حصار پناه می برند وبه وسیله  هنر آهن گری می توانند شمشیر، نیزه  وآلات وادوات جنگی بسازند ویک مدت زیادی را در مقابل هلاکوخان دفاع می کنند و در زواره هنر آهن گری به شکل خاصی به عنوان نماد روشن است.

به غیر  از آهنگری پارچه کرباس اردستان تا دوره قاجار به اصفهان وتهران صادر می شده و چون اردستان قطب پرورش وتولید پنبه بوده وتعدد قنوات و وجود آب فراوان  منطقه کولوزه کاری (کاشت پنبه) رواج بسیار فراوانی داشته است  و به کارگاه ها وکارخانه هایی ریسندگی وبافندگی اصفهان وکاشان پنبه اردستان صادر می شده است ودر اردستان پارچه های کرباس  خیلی معروف بوده است  ودر نهایت با کمبود اب  مواجه می شوندوکشت پنبه تمام شده است وحدود چهل تا پنجاه سال است که در اردستان پنبه کاری  انجام نمی شود  وبه همین بافت پارچه های کرباس فعلا در منطقه ما رونقی ندارد.

در منطقه زواره استفاده از کرک شتر  رشته نساجی در امور بافت سجاده وزیلو وعبا رونق داشته اس ودر شهر مهاباد قالی هایی بافته می شدکه نقشه های آن مختص مهاباد ودر ذهن افراد وجود داشت که در روی دارهای زمینی بافته می شود ومعروف به قالیچه های مهابادمعروف بوده که  هنوز رونق دارد.

یک سری  صنایع دستی از شهرهای دیگر وارد شهرستان شده مثل  مینا کاری، نقاشی زیر لعابی که از اصفهان است وافراد ی با آموزش این هنرها در اردستان کارگاه هایی به صورت مدرن هم چون  مینا کاری چر م دوزی وگوهر تراشی  وهنرمندانی در این رشته ها فعالیت می کنندو هنرمندانی بصورت تفننی  در کارگاه های مشبک ومعرق فعالیت دارند.

هنر خراطی:

در روستا های سرابه وکچو هنر خراطی  رواج داشته که به فراموشی سپرده شده واز قدیم ساخت آلات  چوبی در این روستاها را شاهد بوده ایم  ولی خوشبختانه با احیاء  یک کارگاهی در زواره شاهد رونق آن هستیم ومهر اصالت صنایع دستی  را توانسته است دریافت کند.

رئیس میراث فرهنگی  مطرح کرد:

مشوق هایی که اداره میراث فرهنگی در چند سال اخیر داشته به شکل عام وتخصصی است که در کمیته برنامه ریزی شهرستان ردیفی برای آموزش وترویج دیده شده ومستند کاری صنایع دستی پیش بینی شده که این ردیف در حوزه  ثبت صنایع دستی  ودر حوزه آموزش انجام می شود

هنرمندان صنایع دستی از حمایت بیمه ای هم برخوردار هستند  وتحت پوشش بیمه هنرمندان صنایع دستی قرار دارند وکارت های  مهارت وکارت های شناسایی  هنرمندان صنایع دستی  از تخفیفات و معافیت های مالیاتی نیز برخوردار هستند واز تسهیلات مشاغل خانگی  وتسهیلات بنگاه های زود بازده  وتسهیلاتی که هر ساله از طرف کارگروه تسهیلات  شهرستان دیده می شود استفاده می کنند

در ایامی از سال که پیک سفر است  ومسافرت در شهرستان است  از نمایشگاه ها ی موقتی  که ایجاد می شود برای ارائه محصولات صنایع دستی استفاده می شودودر سطح ملی وبین المللی  نمایشگاهی در این دو سطح برگزار می شود  شرکت می کنند و هنرمندان اردستانی آثار هنری خود را ارائه می دهند .

صدوقی رئیس میراث اردستان متذکر شد: با توجه به ثبت قنات دو طبقه اردستان در یونسکو وجهانی شدن آن حضور گردشگار بیشتری در شهرستان فراهم شده که می توان از این طریق صنایع دستی شهرستان را به آنها عرضه کرد آن هم با بسته بندی شکیل وخوب  توسط کسانی که در این حیطه سرمایه گذاری می کنندتا بسته بندی صنایع دستی اردستان که مفغول مانده است رونق بگیرد.

وی افزود: فروشگاه های کال سنتری که قرار است در شهرستان راه اندازی شود فرصت خوبی جهت ارائه وفروش محصولات صنایع دستی خواهد بود ورونق خوبی خواهد داشت وحتی بصورت مجازی این  بسته بندی صنایعی که مفغول مانده  از خود حرکتی داشته باشد.

رئیس میراث فرهنگی اردستان گفت: در حال حاضر ۱۴۵نفر به صورت مستقیم در بحث صنایع دستی در شهرستان اردستان فعالیت دارند ولی بصورت غیر مستقیم تا سیصد نفر ارتباط دارندکه از ردیف بودجه آموزش پنجاه نفر در سال از این آموزش ها برخوردار می شوند.

صنایع دستی فعال شهرستان:

شاخص ترین صنایع دستی  در زواره آهن گری ودر اردستان مینا کاری است  که از بیرون وارداردستان شده وسنگ تراشی در روستای لاسیب و قالی بافی در  مهاباد از شاخص ترین صنایع دستی هستند که فعالیت داردند.

مشکل صنایع دستی در شهرسان عدم فروش محصولات است که به جهت دلال بازی های که وجود دارد فروش نمی رود یا اگر فروش برود چیزی عاید  افراد را نمی کند ونگاه ویژه به صنایع دستی وجود دارد ولی تخصیص هایی که دیده شده متاسفاه جوابگو نیست وصنایع دستی که مفغول مانده  قالی بافی سنتی است وسنگ تراشی وسبد بافی می توان روی آن کار شود وآن را با آموزش احیاء کرد.