صبح اردستان

به گزارش صبح اردستان، مهدی مشتاقی/بلندترین شب اول زمستان شب یلدا است یعنی نخستین شب دی ماه یا چنانکه امروز اصطلاحاً شب چله نام دارد که چندین هزار سال در ایران سابقه داشته و  در افسانه ها و اسطوره های ایرانی حدیث میلاد عشق است که هر سال در خرم روز مکرر می شود.

درایران باستان به دی ماه خورماه (خورشید ماه) می گفتند که نخستین روز آن خرم روز نام داشت ماهی بود که آئین های بسیاری در آن برگزارمی شد و ازآنجا که خرم روز بلندترین شب سال را پشت سرداردپیوند آن با خورشید معنایی ژرف می یابد و از پس یلدا که بلندترین شب است خورشید از نوزاده می شود.

ریشه کلمه یلدا متعلق به زبان سریانی است و به معنای تولد یا میلاد است و ایرانیان معتقد بودند که شب یلدا خوبی بر بدی غلبه می کند و در میان مردم اصفهان دو شب، شب چله است.

شب سی ام آذر که حالت تأنیت به آنها می دهند به آن چله زری می گویند و شب اول دی که آن حالت مذکر است  و به آن عمو چله می گویند و ایرانیان معتقدند که آسمان پایین می آید و برای بچه هدیه می آورد و همان بابانوئل است که در فرنگ از آن تلقی می شود.

در این شب هندوانه می خورند چون گرد است و نمادی از خورشید است و هندوانه  و انار دو میوه ای هستند که یادآور خورشید است زیرا سرخ فام هستند.

از جمله تنقلاتی که در شب چله در شهرستان اردستان تناول می شده چای، میوه های فصل به ویژه هندوانه، شیرینی، قیسی خشک، آلوچه خشک، نخودچی، آجیل، کشمش، تخمه، گردو، بادام،  فندق، چغندرپخته، انگور، انار، توت خشک و انجیرخشک بوده است.

خانم های خانه دار از اول پائیز به فکرجمع کردن تنقلات شب چله بودند و در گذشته زن ها مقداری انار سالم را در جای خشک  و خنک به قصد استفاده در شب چله نگهداری می کردند.

در ابتدای این شب اقوام  و گروه های مختلف مردم گرد هم جمع می شوند و با روشن کردن آتش میوه های فصل زمستان و میوه هایی را می خورند که در طول تابستان خشک کرده اند.

در گذشته جوان ترها به دیدن بزرگتر ها می رفتند و دور هم جمع می شدند و علاوه برخوردن تنقلات گوناگون درباره مسائل و موضوعات مختلف صحبت می کردند.

از مراسمی که در شب یلدا برگزار می شود قصه گویی یا شعرخوانی توسط پیران و کهنسالان مجلس بوده که قصه گویی در میان ایرانیان پیشینه دیرینه ای دارد و قصه های ایرانی همواره با رویکردهای ملی، اخلاقی، حماسی  و مذهبی تاثیر ژرفی بر اکثر مردم داشته است.

انتهای پیام / کد خبر20187