ایران نفت خود را به روسیه می دهد
با گذشت چند سال از شروع تحریم های شدید غرب که موجب کاهش صادرات نفت ایران شد، این کشور با
کمک چند تا از کشورهای عضو شوروی سابق قصد دارد به صادرات نفت خام خود جانی دوباره ببخشد.
به گزارش پایگاه خبری شهرستان اردستان “نگین کویر” به نقل از بولتن نیوز، همکاری های ایران و روسیه
برای بی اثر کردن تحریم ها موجب نگرانی شدید غرب شده است. تحریم های لجام گسیخته و بی حد و حصر
غربی ها که با تکیه به قدرت اقتصادی غرب بر کشورهای مخالف اعمال می شد، اکنون با همکاری این
کشورهای تحت تحریم در حال کم اثر شدن است. غربی ها این مساله را به خوبی می دانند و به شدت نگران
آنند. ایران نفت خود را به روسیه می دهد؟
پایگاه خبری آمریکایی OilPrice.com در گزارشی به همکاری گسترده ایران و روسیه و نتایج این
همکاری پرداخته است:
با گذشت چند سال از شروع تحریم های شدید غرب که موجب کاهش صادرات نفت ایران شد، این کشور با
کمک چند تا از کشورهای عضو شوروی سابق قصد دارد به صادرات نفت خام خود جانی دوباره ببخشد.
روسیه پیشنهاد ارائه کالا و خدمات در مقابل نفت ایران را داده است، آذربایجان و قزاقستان نیز پیشنهاد
برقراری مجدد قرارداد سوآپ نفت را داده اند. سوآپ نفت به خودی خود کار جدیدی نیست، از این روش برای
حل مشکلات لجستیکی استفاده می شود. در مورد ایران، این کشور می تواند نفت خام را از میادین نفتی
نزدیک در کشورهای آذربایجان و قزاقستان به پالایشگاه های شمال کشور منتقل کند، به جای اینکه نفت را از
جنوب کشور به شمال منتقل کند، و در عوض نفت خود را در بنادر جنوبی به طرف قرارداد تحویل دهد تا به
راحتی بتوانند نفت را از طریق خلیج فارس صادر کنند. قراردادهای نفت در برابر کالا نیز قبلا به وجود آمده اند،
از جمله برنامه نفت در برابر غذای حکومت صدام که تحت مدیریت سازمان ملل پیاده سازی شد.
با این وجود، تحریم های کشورهای آمریکایی و اروپایی علیه ایران اجازه انجام چنین اقدامات بشردوستانه ای
را نمی دهند. بنابراین، ایران با همکاری روسیه، آذربایجان و قزاقستان می تواند نفت بیشتری به بازار بین
المللی نفت صادر کند. ایران تقریبا ۵۰۰،۰۰۰ بشکه در روز نفت در بنادر جنوبی کشور به روسیه تحویل می دهد،
و در ازای آن روسیه غذا و دانش فنی تولید برق را در اختیار ایران قرار می دهد. صادرات ۵۰۰،۰۰۰ بشکه در روز
نفت از ایران، که مقصد احتمالی آن هند و چین خواهد بود، موجب تحول شدید تقاضای نفت در منطقه خواهد
شد.
تحریم بخش انرژی ایران
در سال ۲۰۰۶ اکثر کشورهای توسعه یافته با تحریم ایران موافقت کردند، و در سال ۲۰۱۱ و ۲۰۱۲، این تحریم ها
تاثیر شدید خود روی توانایی صادرات نفت و دیگر محصولات هیدروکربنی ایران را نشان داد. با دسترسی
محدود به بازار فاینانس، نفت و بیمه بین المللی، معاون وزیر خزانه داری آمریکا ویلیام برنز معتقد بود:« ایران
احتمالا حدود ۵۰ تا ۶۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری در بخش انرژی را از دست خواهد داد.»
این تحریم ها بعد از شکست مذاکرات هسته ای با ایران اعمال شدند. روسیه، یکی از اعضای فعال این
مذاکرات، همواره تلاش می کرد تا راه را برای ورود روس اتم، شرکت هسته ای خود به ایران باز کند. این حضور
که در آغاز به خاطر جلوگیری از استفاده تسلیحاتی از سلول های سوختی مصرف شده در ایران شروع شد،
اکنون به جایی رسیده که آنها می خواهند در ازای دریافت نفت، خدمات هسته ای به ایران ارائه دهند.
سوآپ نفت و تهاتر مدرن
در سال ۲۰۱۰، ایران به یک دهه قرارداد سوآپ نفتی با قزاقستان، ترکمنستان، و آذربایجان پایان داد. ایران، که
از مزیت لجستیکی سوآپ بهره می برد، تنها یک دلار از هر بشکه به ازای سوآپ درآمد داشت، اما اوپک سوآپ
نفت را در سهمیه تولید نفت ایران محسوب می کرد. با افزایش ناگهانی قیمت نفت، ۱ دلار به ازای هر بشکه
دیگر جذابیت قابل توجهی نداشت. مذاکراتی برای افزایش این مبلغ به ۵ دلار شروع شد اما به نتیجه نرسید.
ایران اکنون در حال تلاش برای تولید نفت خام است و شاید در نتیجه این قرارداد های سوآپ و فراهم شدن
مشوق تولید، صادرات نفت خام افزایش یابد. هزینه کمتر تامین خوراک پالایشگاه های داخلی شمال کشور
موجب بهینه سازی هزینه حمل و نقل و افزایش بهره وری و تامین هزینه کالا و خدمات روسی می شود. گرچه
روسیه اکنون با محدودیت سرمایه گذاری از سوی آمریکا و اروپا مواجه است، اما تعهدات نفتی آن در قبال
کشورهای متقاضی نفت باید برآورده شود. متاسفانه، بدون سرمایه گذاری آمریکا و اروپا در روسیه که اکنون
صرف میادین نفتی قطب شمال و حوزه نقتی شیل می شوند، راهکار کوتاه مدت دیگری برای عمل به تعهدات
این قراردادها وجود ندارد.
ایران قصد دارد روزانه ۵۰۰،۰۰۰ بشکه نفت را برای روسیه فراهم کند تا در عوض، تنها حدود ۱۴،۰۰۰ بشکه غلات
بخرد. بقیه هزینه نفت به صورت کالا و دانش فنی در بخش «تولید برق» پرداخت می شود. روز ۱۲ سپتامبر،
متخصصان روسی طرح خود برای ساخت نیروگاه جدید بوشهر ۲ را ارائه کردند. احتمال دارد که طرف ایرانی
بخواهد هزینه ساخت این نیروگاه را با صادرات نفت خام از بنادر جنوبی بپردازد. این باعث می شود که روسیه
به راحتی بتواند به قراردادهای صادراتی خود به هند و چین عمل کند؛ بدون اینکه مجبور باشد بهره وری
داخلی را بالا ببرد.
ایران نیز خواهد توانست منابعی که برای تامین غذا و خدماتی که روسی ها می خواهند ارائه کنند در نظر
گرفته شده بود را صرف مسائل دیگری کند.
در صورت که آذربایجان و قزاقستان بتوانند ظرفیت تولید نفت خود را افزایش دهند، سوآپ نفت با ایران ممکن
است باعث کاهش هزینه تامین تقاضای بازارهای دوردست شود. با کمک تهاتر، روسیه شاید بتواند تهدید
صادرات نفت شیلی آمریکا را با ارائه قیمت پایین تر برای شمال شرق اسیا خنثی کند. از لحاظ ژئوپلتیک،
پشتیبانی روسیه از ایران موجب می شود که این دو جایگاه بهتری برای میانجیگری در بحران های احتمالی
آینده داشته باشند. با این وجود، زمانی که روسیه بتواند مقادیر حجیمی از نفت را از طریق خط لوله منتقل
کند، تاثیر ایران احتمالا کاهش خواهد یافت و شاید روسیه مجبور به اصلاح مواضع خود با هدف جلب نظر
مثبت جامعه بین الملل شود.